දහඅට සන්නියෙන් නිරූපණය වන රෝග නිර්ණයන්
1)
දහඅට සන්නිය හෙවත් සන්නියකුම
2)
රටයකුම හෙවත් රිද්දි යාගය
3)
සූනියම් යාගය
4)
මහසොහොන් සමයම
මෙම යක් තොවිල් වර්ග අතර දහඅට සන්නියට ප්‍රධාන
තැනක් හිමිවේ.මෙම ශාන්තිකර්මය දකුණු පළාතේ ගාල්ල,මාතර,වැලිගම,අම්බලන්ගොඩ වැනි ප්‍රදේශවල
බෙහෙවින් ප්‍රචලිතය.අපේ පාරම්පරික ප්‍රසංග කලාවෙහි එන ශිල්පීය ක්‍රම භාවිතය අතින්
බලන කල දහඅට සන්නිය අනෙකුත් ශාන්තිකර්ම අභිබවා සිටී.මානසික දුර්වලතා හා බැඳුණු වා
පිත්,සෙම් යන තුන්දොස් කිපීම හේතු කොටගෙන හටගන්නා සන්නි රෝග දහ අටක් එකින් එක විදාලමින්,එම
රෝග සංකේතවත් කරමින්, වෙස් මුහුණු පැළඳ,රෝගියා ඉදිරියේ ත්‍රාසයෙන්,හාස්‍යයෙන්,කුතුහලයෙන්
කරන මෙය එක්තරා ආකාරයක චරිත නිරූපණ ක්‍රියාවලියක් වන අතර අතීශය චමත්කාරජනක රංඟයකි.“නූතන සමාජයේ දැනුදු මේ ශාන්තිකර්මය කෙරෙන්නේ
වැඩි වශයෙන් හුදු විනෝදය සඳහාය.තවත් අය, දරු දැරියන්ට ඉඳුල් කටගෑම සඳහාත්,ඇප නූල්
බැඳ ඒ ඇප නිදහස් කරගැනීම සඳහාද පවත්වති.මේවායේ ඇති ගුප්ත බල අපේ පැරණි ගුරුවරුන්
විසින් ආරක්ෂා කරගන්නා ලදී.”
(ප්‍රනාන්දු, 1987.පි.iv)
එදා සමාජය තුළ රෝග නිධානය හඳුනා ගැනීම අපහසු සිහිමුර්ජා වීම්,අපස්මාරය වැනි
රෝග ගැමියා හැඳින්වූයේ සන්නි රෝග ලෙසිනි.ඒ අනුව දහඅට සන්නිය යන නාමය මඟින්ම හෙළිවන
පරිදි මෙම ශාන්තිකර්මයෙන් නිරූපණය වන්නේ මිනිසාට සැදෙන රෝග දහඅටක් පිළිබඳවය.මෙම
ශාන්තිකර්මයේ පුද ලබන ප්‍රධාන යක්ෂයා වන්නේ මහා කෝල සන්නි යකාය.මොහුගේ උපත සම්බන්ධ
ප්‍රචලිතම කතාව මෙසේය.
විශාලා
මහ නුවර සංඛපාල නම් රජ කෙනෙක් විය.ඔහු යුද්ධයක් සඳහා සිය බිරිඳ වන අසූපාල කුමරිය
තනිකර මාළිඟයෙන් පිටත් වෙයි.ඒ වන විටත් තම බිරිඳ ගැබ්බරබව රජු නොදැන සිටියේය.මේ
අතර කුමරියට මී අඹ කෑමේ දොලක් ඇති වේ.අසීරුවෙන් මී අඹයක් ගෙන්වාගත් කුමරිය එය තනිව
අනුභව කරයි.කුමරිය තනිව මී අඹය අනුභව කිරීම නිසා කුමරිය කෙරෙහි වෛරයක් ඇති කරගත්
දාසිය රජතුමා නැවත පැමිණි පසු කුමරිය මහ ඇමති නිසා ගැබ් ගත් බවට මුසා පවසයි.කිසිඳු
විචාරයකින් තොරව එය පිළිගත් රජු කුමරියව පුබ්බේරිය ගසක එල්ලා මරන ලෙස නියෝග
කරයි.ඇයව එසේ මැරීමට කඩුවෙන් ගැසූ විගස ශරීරය දෙපලු වෙයි.දෙපලු වූ පලු දෙක යළි
එකතු වී මහා කෝල සන්නි යකා ඉපදෙයි.ඔහු තම මව මැරූ පලිය ගැනීමට විෂ බෙහෙත් ගුලි
දහඅටක් සකස් කරයි.ඒ තුළින් අනික් සන්නි යකුන් දහඅට දෙනා උපත ලද බව කියවේ.ඔවුන්
විශාලා මහනුවර තුන්බිය ඇතිකොට මිනිස් ජීවිත විනාශ කළ බව පැවසේ. දහඅට සන්නියේ උපත්
කතාවට අනුව සන්නි යකුන් දහඅට දෙනා මිනිසාගේ ශරීරය ලෙඩ කිරීමට බෙදාගත් අයුරු
මෙලෙසය.
“මළකඳ ඇතුළෙන් ඉපදුන කුමරෙකි
උනද සෙලෙස්මාවෙන් එක ගොල්ලෙකි
අතුරු නගරයෙන් හටගත් සෙනඟකි”
ඉසේ ලෙඩට පස් දෙනෙක් සදාගති
ක‍‍දේ ලෙඩට පස්දෙනෙක් සදාගති
සන්ධිවලට දහඅටට බෙදාගති
දවසට දහයක් මිනී මරාගති
”
(අන්තර්ජාලය,www.lankadeepa.lk-2017 මැයි
21Article)
ඒ අනුවදහඅට සන්නිය මඟින් මිනිසාගේ වා පිත් සෙම් ආශ්‍රිත
සියලු ලෙඩ රෝගවලට මානසික සුවයක් ලබාදීම සිදුවේ.දහඅට සන්නියේ එන සන්නි දහඅට මෙසේය.
1)
භූත සන්නිය
2)
අභූත සන්නිය
3)
වෙඩි සන්නිය
4)
අමුක්කු සන්නිය
5)
වාත සන්නිය
6)
ගොළු සන්නිය
7)
බීරි සන්නිය
8)
කණ සන්නිය
9)
මූර්තු සන්නිය
10) ගිනිජල් සන්නිය
11) දෙමළ සන්නිය
12) නාග සන්නිය
13) ගුල්ම සන්නිය
14) කොර සන්නිය
15) වෙව්ලුම් සන්නිය
16) දේව සන්නිය
17) පිස්සු සන්නිය
18) කෝල සන්නිය
මෙහි භූත සන්නිය මඟින් නිරූපණය වන්නේ
වාතය හා පිත කිපීමෙන් ඇඟ සීතල වී ඇතිවන අතපය අමාරුව,සිහිනෙන් බියවීම,ආහාර
අරුචිය,බඩ පෙරළීම,ඇඟපත කැසීම යනාදී රෝග ලක්ෂණයි.අභුත සන්නිය මඟින් භූත සන්නිය
මෙන්ම වාතය මුල් කරගෙන සෑදෙන රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි.මොහු නිරතුරුවම “බුදු අම්මෝ දනවෝ දනවෝ” යනුවෙන් කෑ ගසයි.අමුක්කු සන්නිය මඟින් වමනය යාම,බඩ බුරුලෙන් යාම යනාදී
රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි.දහඅට සන්නිය තුළ හාස්‍ය රසය උද්දීපනය කරන හා විකට
ස්වරූපයක් ගන්නා සන්නිය වන්නේ වෙඩි සන්නියයි.කන යට ගෙඩි හට ගැනීම,එන් ලේ සාරය වහනය
වීම,මුහුණ ගිනි ජාලාවක මෙන් වෙව්ලන අයුරක් දැනීම,දෑත දෙපයේ දහඩිය දැමීම මොහු
නිරූපණය කරන රෝග ලක්ෂණයි.
වාත සන්නිය මඟින් සුව නොවන හිසරදය,ඉදිමුම,ඇඟ
වෙව්ලුම,අත් පා සීතල වී සන්ධිවල වේදනාව හටගැනීම,කොරබව යන රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම්
කරමින් වාත රෝගියෙකුගේ ස්වභාවය ගනී.සුව නොවන බඩේ අමාරුව,එළිය වැටෙන විට නිදිමත
ගතිය යන රෝග ලක්ෂණ ගොළු සන්නිය මඟින් නිරුපණය කරයි.ඒ අනුව ගොළු සන්නිය මඟින් ගොළු
පුද්ගලයෙකුගේ ස්වභාවයද,බීරි සන්නිය මඟින් බීරි පුද්ගලයෙකුගේ ස්වභාවයද,කණ සන්නිය මඟින්
දෑස් නොපෙනෙන පුද්ගලයෙකුගේ ස්වභාවයද දක්වමින් ශරීරයේ කැසීම,හිසරදය,සිහිමද ගතිය යන
රෝගයන් ද පෙන්නුම් කරයි.මෙම සන්නි මඟින් මිනිසුන්ගේ විවිධ රෝගයන් සැබෑවක් ලෙසටම
හැගෙන්නා සේ ඉදිරිපත් කරයි. උණ රෝගියෙකු සතු රෝග නිර්ණයන් වන්නේ කෙඳිරීම,උඩු කය
පොරෝනයකින් වසා සිටීම,හිසරදය,ආහාර අරුචිය,බඩ පෙරළවීම යනාදියයි.උණ රෝගයේ අසාධ්‍යබව
ගිනිජල් සන්නිය මඟින් නිරූපණය කරයි.වාත නිසා හටගන්නා රෝග වන සිහි නැතිවීම,නිතර කැසීම,වමනය,බඩේ
අමාරුව වැනි රෝග ලක්ෂණ පිළිවෙලින් මුර්තු සන්නිය හා දෙමළ සන්නිය මඟින් දක්වයි.
දහඅට සන්නියේ එන නාග සන්නිය යනු
විශේෂ සන්නියකි.නාගයෙකුගේ පෙණය සහිත වෙස් මුහුණක් පැළඳ සිටින මෙම සන්නිය නාගයෙකුගේ
ස්වභාවය ගනී.බඩේ රුදාව නිතරම ඇතිවන බව පෙන්වන ගුල්ම සන්නිය මඟින් ගුල්ම පණුවා
විසින් ඇති කරන සියලු ලෙඩ රෝග පෙන්නුම් කරන අතර අත්පා කොරවීම,සන්ධි රුදාව වැනි රෝග
නිර්ණයන් පෙන්නුම් කරන්නේ කොර සන්නිය මඟිනි.වෙව්ලුම් සන්නිය මඟින් බියට පත්වී ඇති
උණ රෝගයෙන් පෙළෙන්නෙකුගේ ස්වභාවයක් නිරූපණය කරයි.දහඅට සන්නිය තුළ නිරූපිත දේව
සන්නිය යනු තවත් සුවිශේෂී සන්නියකි.මෙය මිනිසාට යහපත් ආකාරයට මෙන්ම අයහපත් ආකාරයට
ද බලපෑම් කරන බව කියවේ.ගම් රටවල් පාළු කරමින් මිනිස් සිරුර ලෙඩ කරවන අතර ඇඟපත
අමාරු ඇති කරවයි.විශාලා මහනුවර ඇති වූවායැයි සලකන අභිවාතක රෝගය මෙන්ම සත් වසරකින්
මියයන රෝගයක් මෙම සන්නිය මඟින් නිරූපණය කරයි.එමෙන්ම දේව සන්නිය නිසා සියලු වස්දොස්
දුරුවී,සැප සතුට හිමිවේය යන විශ්වාසය ගැමියා තුළ පවතී. මනස විකDති තත්ත්වයට පත් වීමේ ස්වභාවය දක්වන පිස්සු සන්නිය නිරතුරුව
ශරීරයේ පලු නැගීම,බඩේ අමාරුව,පිස්සු ස්වභාවයෙන් ඇවිදීම,ඔක්කාරය,සැමවිටම බියෙන් විසිම හා කොක් හ~ලා සිනාසීම වැනි රෝග නිර්ණයන් දක්වයි.මෙවැනි රෝග නිර්ණයන් පවතී නම් ඉන් සහනය
ලබා ගැනීම සඳහා මෙම ශාන්තිකර්මය යොදාගනි.
දහඅට සන්නිය
අතර එන අවසාන සන්නිය කෝල සන්නියයි.උගුරේ ගෙඩි සෑදීම,යටි බඩේ කැක්කුම,නරක හීන පෙනීම
යන රෝග නිර්ණයන් මෙම සන්නියෙන් නිරූපිතය.මෙලෙසින් සන්නි දහඅට මඟින් එක් එක්
සන්නියට විශේෂිත රෝග ලක්ෂණ සහිත වෙස් මුහුණු පැළඳ සිටීම විශේෂත්වයක් දරයි.අවසානයේ මහා
කෝල සන්නි යකා හිස මත ගොක්කොළ ඔටුන්නක් පැළඳ වේදිකාවට පැමිණේ.මනුෂ්‍ය ලෝකයේ රෝගීන්
සුවපත් කිරීමේ වරය තමාට බුදුරදුන් විසින් ලබා දුන් බව ඔහු පවසයි.සන්නි යකුන්ගේ මෙම
රැඟුම අවසන් වන්නේ පසුවදා හිමිදිරියේය.ආතුරයාට ඇති රෝග නිර්ණයන් තම තමන්ට ඇති බව
දක්වමින් ශාන්තිකර්මය අවසානයේ ඒවා සුවවන බවට විශ්වාසයක් ආතුරයා තුළ ඇති කරයි.කෙබදු
ශාන්තිකර්මයකින් වුවද සිදු කරන්නේ දුක් කරදර හඳුන්වා දී ශාන්තිකර්මය අවසානයත් සමඟ
සියලු දුක් පීඩා සමනය වන බවට විශ්වාසයක් ඇති කිරීමයි.
ශාරීරික රෝග ලක්ෂණවලින් පෙන්නුම් කෙරෙන
ගොළුවීම,බිහිරි වීම වැනි රෝග ලක්ෂණ පවා ඇතැම් විට මානසික විකDතියක් හේතුකොටගෙන ඇතිවිය හැකියැයි නිගමනය කිරීමෙන් පසු ගොළු
සන්නිය,බීරි සන්නිය ආදී වූ දහඅටක් වූ සන්නි රැඟුම්පාමින්,එම රෝග සංකේතවත් කොට රෝග
නිවාරණ උපක්‍රම භාවිත කරයි.“දහඅට සන්නිය පටන්ගත් සිට අවසානය දක්වාම එක පෙළට දිවෙන නාට්‍ය
සංදර්ශනයකි”.
(ප්‍රේමතිලක,1992.
පි. 7)
සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල මෙම
ශාන්තිකර්මය මඟින් ඉදිරිපත් කරන සන්නිවල රෝග නිර්ණයන් පහත පරිදි වේ.
·
හිසරදය
·
කෑමඅරුචිය
·
සන්ධිගත වේදනා
·
බඩේ අමාරුව
·
ඇඟපත වෙව්ලුම
·
කණ වීම
·
ගොළු වීම
·
බිහිරි වීම
·
වමනය
·
උණ ගැනීම
·
පලු නැගීම
·
නරක හීන පෙනීම
යනාදී වූ ශරීරයේ වා පිත් සෙම්
කිපීමෙන් ඇති වූත්,හිසේ සිට පාදාන්තය දක්වා වූ විවිධකාර වූ රෝග ලක්ෂණයි.අද සමාජයේ මෙම ශාන්තිකර්මය පැවැත්වීම හුදෙක්
විනෝදාස්වාදය ලබා ගැනීමට සීමා වී ඇත.එක් එක් ග්‍රාමීය ලක්ෂණ අනුව මෙය වෙනස් වුවත්
සිංහල සංස්කෘතියේ නෂ්ටාවශේෂයන් ලෙස මෙය
සැලකීම යුක්තිසහගත වේ.සාම්ප්‍රදායික සමාජයේ හදිසියේ හටගන්නා මෙවැනි රෝග නිර්ණයන්ට
සුදුසුම ප්‍රතිකාරය ලෙස යොදාගත්තේ මෙම ශාන්තිකර්මයයි.වර්තමානයේ මෙම ශාන්තිකර්ම
සුලබව දැකගත නොහැකි වී ඇත්තේ විද්‍යාවේ හා තාක්ෂණික දියුණුව ඉහළ මට්ටමක පැවතීම
නිසාය.නමුත් මෙවැනි අපූර්ව සංස්කෘතික උරුමයන් අපගේ ඉදිරි පරම්පරාව වෙනුවෙන්
රැකගැනීම අප සතු වගකීමක් මෙන්ම එය අප සතු පරම
යුතුකමක්ද වන්නේය.
